Natural dye II

งานทดลองย้อมด้วยแก่นฝาง และขมิ้น

งานทดลองย้อมด้วยแก่นฝาง และขมิ้น  :  ขมิ้น นอกจากใช้เป็นยาสมุนไพรแล้ว น้ำสีที่ได้จากการต้มขมิ้นแห้ง อัตรา 100 กรัม กับน้ำ 2 ลิตร ใช้เป็นสีย้อมไหมและผ้าจากเส้นใยธรรมชาติได้ วิธีย้อมเส้นไหมและผ้าต่างๆ ให้ติดสีดีและไม่แตกเป็นขุย ควรย้อมในน้ำสกัดจากขมิ้นเครือที่อุณหภูมิประมาณ 85 องศาเซลเซียส นาน 90 นาที การใช้สารช่วยติดสีที่มีฤธิ์เป็นด่างและเกลือแกง ช่วยให้เส้นไหมติดสีเหลืองทองเข้มกว่าเมื่อใช้สารติดสีที่มีฤทธิ์เป็นกรด และคุณภาพสีดีกว่าการไม่ใช้สารช่วยติดสีใดๆ การย้อมที่อุณหภูมิ 95 องศาเซลเซียส เป็นเวลานาน ทำให้เส้นไหมเสื่อมสภาพเส้นแตกเป็นขุย

การย้อมด้วยฝาง ฝางเป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง นิยมนำแก่นมาทำเป็นยาสมุนไพร เมื่อนำมาต้มจะได้น้ำสีแดง ใช้วิธีการต้มย้อมนานครั้งละ 10 นาที จำนวน 3 ครั้ง โดยย้อมด้วยน้ำสีสกัดที่จางซึ่งเป็นน้ำต้มฝางครั้งที่ 3 ก่อน แล้วจึงย้อม ครั้งที่ 2 และ 3 ด้วยน้ำสกัดสีที่เข้มข้นขึ้น ก่อนนำแก่นต้มให้ได้น้ำสีจะต้องแช่แก่นทิ้งไว้ในน้ำปกติ 1 คืน เพื่อให้สีในแก่นออกมาเข้มข้น แต่ฝางจะไม่ค่อยทนต่อแสงแดดมากนักอาจซีดจางไปตามกาลเวลา อาจสามารถใช้ครั่งผสมผสานย้อมด้วยกันจะทำให้ได้สีแดงเข้มและติดทนนานมากยิ่งขึ้น ารใช้สารช่วยติดสีที่มีฤทธิ์เป็นด่างและเกลือแกงจะทำให้สีไม่หลุดลอกง่าย

มัดย้อมจากขมิ้น

มัดย้อมจากแก่นฝาง

มัดย้อมจากแก่นฝาง

เรียบเรียง,ทดลอง และสอน : numalii’s